Λογοτεχνία κατεύθυνσης,
Κική Δημουλά,
ποίηση, ότι καλύτερο!
Ποιος είπε πως οι μεγάλοι που "χάσανε τις κατευνθύνσεις" δεν πρέπει να καταλάβουν "τι εννοούσε ο ποιητής";
ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΑ
Ὅλα τὰ ποιήματά μου γιὰ τὴν ἄνοιξη
ἀτέλειωτα μένουν.
Φταίει ποὺ πάντα βιάζεται ἡ ἄνοιξη,
φταίει ποὺ πάντα ἀργεῖ ἡ διάθεσή μου.
Γι᾿ αὐτὸ ἀναγκάζομαι
κάθε σχεδὸν ποίημά μου γιὰ τὴν ἄνοιξη
μὲ μιὰ ἐποχὴ φθινοπώρου
ν᾿ ἀποτελειώνω.
Ἄρχισε ψύχρα.
Τὸ γύρισε ὁ καιρὸς σὲ ἀναχώρηση.
Ἡ πρώτη μέρα τοῦ Σεπτέμβρη
ξοδεύτηκε σὲ κάποια ὑδρορροή.
Ὡς χθὲς ἀκόμα ὅλα ἔρχονταν.
Ζέστες, ἡ διάθεση γιὰ φῶς,
λόγια, πουλιά,
πλαστογραφία ζωῆς.
Γονιμοποιοῦνταν κάθε βράδυ τὰ φεγγάρια,
πολλοὶ διάττοντες ἔρωτες
ᾖρθαν στὸν κόσμο τὸν περασμένο μήνα.
Τώρα ἡ γνωστὴ ψύχρα
κι ὅλα νὰ φεύγουν.
Ζέστες, πουλιά, ἡ διάθεση γιὰ φῶς.
Φεύγουν τὰ πουλιά, ἀκολουθοῦν τὰ λόγια
ἡ μία ἐρήμωση τραβάει πίσω τῆς τὴν ἄλλη
μὲ λύπη αὐτοδίδακτη.
Ἤδη ἀποσυνδέθηκε τὸ φῶς ἀπὸ τὴν ἐπανάπαυση
κι ἀπὸ τὶς καλημέρες σου.
Τὰ παράθυρα ἐνδίδουν.
Τὸ χέρι τοῦ μεταβλητοῦ κλείνει τὰ τζάμια,
ἄλλοι λὲν ὡς τὴν ἄνοιξη,
ἄλλοι φοβοῦνται διὰ βίου.
Κι ἐσὺ τί κάθεσαι;
Καιρὸς νὰ μπεῖς κι ἐσὺ στὰ ἀλλαγμένα.
Νὰ γίνεις ὅτι ἀναρωτιόμουν πέρυσι:
«ποιὸς ξέρει τ᾿ ἄλλο μου φθινόπωρο;».
Καιρὸς νὰ γίνεις «τ᾿ ἄλλο μου φθινόπωρο».
Ἄρχισε ψύχρα.
Ρῖξε στὴν πλάτη σου ἕνα ροῦχο ἀποδημίας.
Ποιο να διαλέξω; Όλα τα ποιήματά της είναι ένα κι ένα. Αν δεν πονέσεις, αν δεν σε "ψήσει" η ζωή, δεν γράφονται τέτοια ποιήματα, δεν λέγονται τόσες αλήθειες που αγγίζουν όλο τον κόσμο, σε όλα τα θέματα!
Δικαίως βραβεύτηκε και πολύ άργησε!
Έπρεπε να είχε γίνει από "χθες"!
******
Η βράβευση της Κικής Δημουλά τιμά τη χώρα μας
Η απονομή του Ευρωπαϊκού Βραβείου Λογοτεχνίας 2010 στην Κική Δημουλά περιποιεί μεγάλη τιμή στη σύγχρονη ελληνική ποίηση, και συνολικότερα στη νεοελληνική λογοτεχνία.
Η απονομή του περασμένου Σαββάτου (14/3), σε ειδική τελετή στο Στρασβούργο, αναδεικνύει την ισχυρή πολιτιστική φωνή της Ελλάδας ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς. Η ποιήτρια, και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ψηφίστηκε από συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες, πανεπιστημιακούς προερχόμενους από τις 47 χώρες-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, σ’ έναν θεσμό που θεωρείται κορυφαίος στα ευρωπαϊκά γράμματα.
Τα συγχαρητήρια ανήκουν στην Κική Δημουλά, η οποία με το υψηλό επίπεδο ποιότητας που διακρίνει το ποιητικό έργο της, προσφέρει μία ακόμη τιμή στην Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό.
Η ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗ ΠΕΤΡΑ
Μίλα.
Πὲς κάτι, ὁτιδήποτε.
Μόνο μὴ στέκεις σὰν ἀτσάλινη ἀπουσία.
Διάλεξε ἔστω κάποια λέξη,
ποὺ νὰ σὲ δένει πιὸ σφιχτὰ
μὲ τὴν ἀοριστία.
Πές:
«ἄδικα»,
«δέντρο»,
«γυμνό».
Πές:
«θὰ δοῦμε»,
«ἀστάθμητο»,
«βάρος».
Ὑπάρχουν τόσες λέξεις ποὺ ὀνειρεύονται
μιὰ σύντομη, ἄδετη, ζωὴ μὲ τὴ φωνή σου.
Μίλα.
Ἔχουμε τόση θάλασσα μπροστά μας.
Ἐκεῖ ποὺ τελειώνουμε ἐμεῖς
ἀρχίζει ἡ θάλασσα.
Πὲς κάτι.
Πὲς «κῦμα», ποὺ δὲν στέκεται.
Πὲς «βάρκα», ποὺ βουλιάζει
ἂν τὴν παραφορτώσεις μὲ προθέσεις.
Πὲς «στιγμή»,
ποὺ φωνάζει βοήθεια ὅτι πνίγεται,
μὴν τὴ σῴζεις,
πὲς
«δὲν ἄκουσα».
Μίλα.
Οἱ λέξεις ἔχουν ἔχθρες μεταξύ τους,
ἔχουν τοὺς ἀνταγωνισμούς:
ἂν κάποια ἀπ᾿ αὐτὲς σὲ αἰχμαλωτίσει,
σ᾿ ἐλευθερώνει ἄλλη.
Τράβα μία λέξη ἀπ᾿ τὴ νύχτα
στὴν τύχη.
Ὁλόκληρη νύχτα στὴν τύχη.
Μὴ λὲς «ὁλόκληρη»,
πὲς «ἐλάχιστη»,
ποὺ σ᾿ ἀφήνει νὰ φύγεις.
Ἐλάχιστη
αἴσθηση,
λύπη
ὁλόκληρη
δική μου.
Ὁλόκληρη νύχτα.
Μίλα.
Πὲς «ἀστέρι», ποὺ σβήνει.
Δὲν λιγοστεύει ἡ σιωπὴ μὲ μιὰ λέξη.
Πὲς «πέτρα»,
ποὺ εἶναι ἄσπαστη λέξη.
Ἔτσι, ἴσα ἴσα,
νὰ βάλω ἕναν τίτλο
σ᾿ αὐτὴ τὴ βόλτα τὴν παραθαλάσσια.
*****
Σύγχρονοι Έλληνες συγγραφείς | |||||
Δημουλά Κική (1931 - ) | |||||
|
πηγή: ΕΚΕΒΙ
10 σχόλια:
Αυτό δεν ανήκει στην ποίησή της, αλλά το κρατάω:
Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1952 με την ποιητική συλλογή "Ποιήματα" που μετά από λίγο την απέσυρε η ίδια από την κυκλοφορία.
Όσο και να με έβαλες σε γνώριμα λημέρια, η απόλαυση είναι πάντα δυνατή. Δεν έχει πού να πρωτοσταθεί η σκέψη κι η συγκίνηση.
Φιλιά. Τα εμπριμέ του το βουνό σας σιγά σιγά, ε;
...οι ευαισθησίες του τότε, είναι μέρος του όλου,
Κυκλαμινάκι μου!
αν κάτι γνώριζε τότε, λιγότερο από το μετά... ήταν "δική της απόφαση" υποθέτω...
μα, ...
Υιώτα
αστοριανή,
ΝΥ
Δεν το πιστεύω! Πάει ένα μεγάλο σχόλιο!
Έχω συνεχόμενες διακοπές του ίντερνετ, Διονύση!Δεν ξέρω τι φταίει!
Δική μου η χαρά και η συγκίνηση, δάσκαλε!
Συγγνώμη που ξεφύτρωσα κι εκεί, μα οι ερωτήσεις σου ήταν πρόκληση, έπεσες και στο θέμα μου, το "βούτηξα"!
Επαναλαμβάνομαι, αποφεύγω να κάνω πολλές πάσες στα Σχολεία σας, έτσι κι αλλιώς θέλετε σταθερό ντελάλη, μα κάποια τα θέλω και στις γωνιές μου!
Σχωράτε... και μετά βαράτε!
Έγραφα στο άλλο μήνυμα που χάθηκε, ότι τα βουνά μας είναι μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Ότι πιο ωραίο, αν και ακόμα τα βλέπω από μακριά ή στους πρόποδες.
Εκεί που βλέπεις δέντρα γυμνά, βλέπεις και ξερά φύλλα στη γη, βλέπεις και κάτι στολισμένες νυφούλες, όμως και χάνεται το μάτι σου!
Να είσαι καλά, δάσκαλε!Τέτοιες συγκινήσεις, το καλύτερο βάλσαμο!
(Τώρα, ξέρω το κόλπο! Πρώτα θα το σώσω το σχόλιο!)
Γιώτα μου, δεν ξέρω, αλλά νομίζω ξέρω την αφορμή.
Όταν βγαίνουν στιγμές σου στον αέρα, κι αυτές είναι κομμάτια της ψυχής σου, ανάλογα σε ποια χέρια πέφτουν,ανάλογα και τα συναισθήματά σου και οι αποφάσεις σου.
Θυμάμαι, στην πρώτη έκδοση του μάννα, (είχα λίστες με τα ονόματα - τότε- ακόμα και από έναν βιβλιοπώλη είχα ζητήσει να κρατήσει τα ονόματα των αναγνωστών - ήθελα να μάθω ποιοι με τίμησαν, να τους γύριζα τα λεφτά, σαν αρχική πρόθεση)ήθελα να τα μαζέψω ΟΛΑ!!!!
Ίσως έτσι έννιωσε και η Δημουλά. Δεν μπορώ να ξέρω!Εγώ ξέρω μόνο, τι έννιωθα τότε και τώρα εγώ.
Ίσως να πληγώθηκε από άλλα. Αυτό όντως θα της το ρώταγα, αν ήμουνα δημοσιογράφος!
Όπως και να έχει όμως, ευτυχώς που αργότερα "δημοσίευσε" στιγμές της ψυχής της κι έτσι μπορούμε να καμαρώνουμε και να εκφραζόμαστε κι εμείς, μέσα απ' τις λέξεις της, σήμερα!
Αλλά, με ποια μιλάω;
Αφού τα ξέρεις καλύτερα, κυρά ποιήτρια!
Φιλάκια πολλά και στον Δημήτρη σου!
Συμπλήρωμα:
Πάντως, αν δεν υπήρχε το "τότε" της, δεν θα υπήρχε το αξιόλογο "τώρα" της, Γιώτα μου!
Τώρα, φιλάκια!
Γιώτα:
Έφαγα ένα "αλλά, μετά"... ήθελα να τα μαζέψω όλα!
Δεν μπορώ να πω πως αυτό το "μετά μου", άλλαξε και πολύ.
Γιατί νομίζεις ρώτησα τον Μάνο Ελευθερίου "αν αξίζει;"
Για πλάκα;
Κι άλλο σχόλιο, Γιώτα (πάντως, όχι για να μαζευτούν πολλά!)
και μιλάμε για την πρώτη έκδοση του μάννα που ήταν καθαρή αντιγραφή ημερολογίου και όχι αυτό που εσύ διάβασες!
Γι' αυτό η δεύτερη ήταν αλλιώς με τίτλο "η αλήθεια πονά",
γι' αυτό η τρίτη ήταν ακόμα πιο ψεύτικη - ως μιθυστόρημα!
Για να διευκρινίζω κάποια πράγματα...
Κατερίνα μου γλυκειά,
όσο και να "ωραιοποιήσεις" την "ΜΑΝΝΑ"
τίποτε πιο γνήσιο από την πρώτη έκδοση δεν θα υπάρξει...
Τώρα, κι ο Καβάφης απέρριψε πολλά από τα δικά του, μα άλλοι ήταν οι λόγοι...
κι ο Ρίτσος, άφησε στο τέλος "άλλα" του που δεν τα δέχτηκαν πολλοί,
μα δεν τον "ένοιαξε"...
(ίσως, -λέω- μια κάποια υπέρμετρη "εκδίκηση" για την ματαιότητα της...ζήσης,)
είναι 1.30 κι εκεί 8.30 πρωϊ για καφφεδάκι)
θα τα πούμε,
πάντα με αγάπη,
Υιώτα
ΝΥ
Παγωμένη...
Από χθες.
Και να μην ξέρεις που να γράψεις...
Και να σιωπάς,
να μη σ' ακούσει η στιγμή
Κι άλλη να έρχεται μπροστά σου
Εικόνες και τηλέφωνα
Άντρες που κλαίνε
Γυναίκες που λυποθυμούν
παιδιά χαμένα
Ανοίξ' τε το καφενείο, ρε!
Ο Νίκος κερνάει!
Ένα καφέ! Πικρό!
Πόδια, γιατί λυγίσατε από χθες;
Σήμερα έγινε!
Τώρα έγινε.
Πότε έγινε;
Μετά, έγινε.
Μετά την βόλτα των τριών αντρών.
Μετά το κέρασμα.
Κοιμήθηκε χαρούμενος!
Γι' αυτό δεν ξύπνησε ποτέ!
Είναι παγωμένος! Είναι παγωμένος!
Κοιμάται.
Καν' τε ησυχία
Μην το ξυπνήσετε.
Αργότερα τα γλέντια και οι φωνές
Τώρα στηλώστε τα πόδια σας
Πρέπει να τρέξουν
Εν ανάγκη, παρ'τε τα στα χέρια
Δημοσίευση σχολίου